Telewerkimpact op werknemers en bedrijfsleiders in het bijzonder aanslagstelsel voor buitenlandse kaderleden en specialisten

Auteurs: Yana Slachmuylders, Senior, Nicolas Stockmans, Partner BDO Tax

De coronacrisis heeft een nooit eerder gekende invloed op ons leven. Niet alleen moesten we ons persoonlijke en sociale gedrag aanpassen, ook ons professionele leven veranderde aanzienlijk. Ondernemingen en hun werknemers werden in een mum van tijd verplicht om hun manier van werken compleet anders in te richten. Het ziet ernaar uit dat telewerk een vaste waarde zal blijven in dit ‘nieuwe normaal’ dat werknemers de kans biedt om vaker op afstand te werken. Die overschakeling op telewerk zal een grote impact hebben op werknemers die in een grensoverschrijdende situatie werken en op de bedrijven waarvoor zij werken. Het loont dus voor werknemers en bedrijfsleiders die genieten van het Belgische bijzonder aanslagstelsel voor buitenlandse kaderleden de moeite om hier even bij stil te staan. 

Zoals je wellicht weet, is een van de belangrijkste voordelen van dit bijzonder aanslagstelsel de zogenaamde ‘vrijstelling voor buitenlandse reizen’. Volgens dit stelsel wordt het deel van het loon voor werkdagen in het buitenland in mindering gebracht op de belastbare basis en bijgevolg vrijgesteld van belasting in België. Gezien de impact hiervan op de belastbare basis van het buitenlands kaderlid is het van het grootste belang om zijn/haar vrijstellingspercentage voor reizen nauwkeurig te bepalen om zijn/haar Belgische belastingplicht te evalueren. In dit opzicht hebben de reisbeperkingen als gevolg van COVID-19 in veel gevallen het vrijstellingspercentage voor reizen van deze personen beïnvloed omdat hun zakenreizen werden geannuleerd of uitgesteld. Anderzijds kunnen sommige van deze kaderleden werken van thuis uit, wat niet noodzakelijk in België is.

Het vrijstellingspercentage voor buitenlandse reizen, d.w.z. de uitsplitsing tussen het loon verdiend in België en het gedeelte daarbuiten, wordt meestal berekend door het aantal in België doorgebrachte werkdagen te vergelijken met het totale aantal werkdagen voor het hele jaar (of een kortere periode bij een activiteit in België gedurende een deel van het jaar).

Gezien de huidige beperking op internationale reizen heeft dit uiteraard een impact op de vrijstelling voor reizen van de buitenlandse kaderleden en bijgevolg op hun nettoloon of hun loonkosten, afhankelijk van hun vergoedingsstructuur.

In theorie kon de uitbraak van COVID-19 als ‘overmacht’ beschouwd worden en bijgevolg gingen stemmen op om de werkdagen in België als een buitenlandse dag te rekenen, terwijl anderen van mening waren dat het reispercentage van 2020 moest gebaseerd worden op het vorige inkomstenjaar. De Belgische belastingadministratie heeft echter geen uitzonderingen toegestaan op de standaardregels  voor de bepaling van de reisdagenvrijstelling en een restrictieve interpretatie meegedeeld: thuiswerkdagen die in België worden doorgebracht ter vervanging van een buitenlandse reis, moeten worden beschouwd als doorgebracht in België.

Voor sommige buitenlandse kaderleden kan het thuiskantoor echter buiten België gevestigd zijn. Zo rees de vraag of hun thuiswerkdagen buiten België dan in aanmerking komen voor de vrijstelling voor reizen. Vanuit het standpunt van de Belgische belastingadministratie hangt het antwoord op deze vraag af van het inwonerschap van het individu:

Gezien het nieuwe standpunt van de Belgische belastingadministratie raadt BDO ondernemingen aan om de werklocaties van hun buitenlandse kaderleden nauwkeurig op te volgen en na te gaan of zij nog steeds worden beschouwd als fiscale inwoners van hun thuisland. Op basis van deze analyse kan het nuttig zijn de toepassing van de Belgische bronbelasting op hun loon te herzien, aangezien telewerk uiteindelijk toch een impact zal hebben op hun Belgische belastingplicht.