“De perfecte job creëer je zelf!”
Marion Debruyne en Katleen De Stobbeleir over carrièremythes
In tegenstelling tot wat velen geloven, betekent een succesvolle carrière uitbouwen niet de promoties opstapelen en zo snel mogelijk aan de top geraken. In ‘Making your way: de (hobbelige) weg naar succes en geluk in leven en werk’ ontkrachten Marion Debruyne, Decaan bij Vlerick Business School, en Katleen De Stobbeleir, Full Professor bij dezelfde instelling, vijftien mythes over carrièresucces en levensgeluk.
Auteur: Laurien Van Nieuwenhove, Content Officer BDO Marketing & Communication
Warning! “Dit is vooral geen receptenboek dat je naar de letter moet volgen. We bieden enkel tools en ingrediënten, zodat je zelf kunt kruiden naar smaak”, relativeren de auteurs hun werk.
I have a dream …
Weet jij nog wat je wilde worden als kind? Ballerina, profvoetballer of misschien wel astronaut? Wat je ambitie ook was, een nine-to-fivebureaujob stond waarschijnlijk niet in dat lijstje. En toch is dat het stramien waar velen in terechtkomen. Zijn die kinderdromen van weleer dan bedrog? Marion en Katleen menen van niet: “Grootse dromen stuwen je vooruit. Denk je groots, dan onderneem je ook groots. Ook al vervul je die ambities uiteindelijk niet of beslis je een andere weg in te slaan. Door jezelf in een hoekje te duwen, zet je een rem op je eigen mogelijkheden.”
Ons potentieel reikt net zoveel verder dan we denken. Marion: “De angst om te falen – en gek genoeg ook om succes te boeken – houdt velen tegen die grootse dromen na te jagen. Prestaties creëren immers verwachtingen en zetten druk. Het streven naar perfectie en de angst niet te voldoen is dan groot. Dat houdt enthousiaste starters en zelfs meer ervaren professionals vaak tegen hoger te mikken.”
“Iedereen heeft leiderschap in zich, maar interpreteert succes op een andere manier.”
Laat je niet oplichten door het ‘imposter syndrome’
Succes werkt vaak aanmoedigend, maar helaas niet bij iedereen. Sommigen zetten prachtige prestaties neer en krijgen toch het gevoel dat ze hun succes niet verdienen. Het ‘imposter syndrome’ of oplichterssyndroom treft maar liefst 70% van de mensen. Ook Marion had er last van: “Toen ik als professor startte in de VS had ik gevoel dat ik maar deed alsof. Konden ze echt geloven dat ik als jong meisje uit België bevoegd was om daar les te geven? Maar het liep wonderwel goed. Beter nog, ik kreeg al na het eerste jaar opslag. Desondanks bleef ik met die onzekerheid kampen tot ik een artikel over het fenomeen las en ontdekte dat ik lang niet de enige was die me zo voelde.”
De weg naar succes
De angst om een fout te begaan, is volgens Katleen nergens voor nodig. Sla je dan toch de verkeerde richting in, dan sta je nog altijd een stap verder dan zij die niets ondernemen. “Fouten durven maken is net essentieel om waardevolle lessen te leren en dus een succesvolle carrière uit te bouwen.” Daarvoor moet je wel uit je comfortzone stappen. Dat kan op verschillende manieren:
- Sta open voor nieuwe uitdagingen. Meet jezelf een groeimindset aan. Als je gelooft dat er altijd ruimte is om je potentieel te verkennen en jezelf te ontplooien, dan is elke situatie een leeropportuniteit. “Word een echte ‘learning animal’. Leren stopt namelijk nooit: wat je nu weet, is morgen misschien alweer anders. Blijven leren kan eender waar en wanneer als je er maar voor open staat.”
- Blijf eerlijk. Je hoeft niet elke uitdaging die jouw richting uitkomt aan te gaan. “Wees kritisch. Liggen je acties nog in lijn met je ambities? Is dat niet het geval, verander dan van koers. Dat kan ook binnen het bedrijf waar je al aan de slag bent. De perfecte job, die creëer je namelijk zelf.”
- Vraag actief naar feedback. Niemand krijgt graag kritiek, maar het is essentieel om te groeien. Marion en Katleen noemen dit ‘tough love’: een goede mentor geeft je zowel een duwtje in de rug als een schop onder je kont – beide met evenveel liefde (lees ook de inzet op p. X). Vraag ook feedback aan je persoonlijke omgeving: je successen behaal je – onrechtstreeks – mede dankzij hen.
- Wees authentiek. Emoties worden vaak onterecht gelinkt aan een onprofessionele attitude. Maar wie zich kwetsbaar durft opstellen en tonen dat hij/zij niet perfect is, komt authentieker over dan wie de schijn hooghoudt. Dat heet het ‘pratfall effect’. “Authenticiteit is een belangrijke factor op de werkvloer. Mensen kijken sneller op naar iemand waarin ze zichzelf herkennen. Durf dus gerust de persoon achter de manager te tonen.”
- Maak jezelf zichtbaar. Groeien doe je niet door typische kantoortaakjes te vervullen. Durf ‘neen’ te zeggen en ga projecten aan die je meer visibiliteit opleveren. Maak daarbij ook gretig gebruik van je netwerk. “Vraag je LinkedIn-connecties niet enkel om hulp wanneer je ze nodig hebt. Vraag je ook af wat je voor hén kan betekenen. Je netwerk fungeert als een boemerang: geef je veel, dan krijg je ook veel terug.”
- Zet door. Achter de grootste successen schuilen ontelbaar veel mislukte pogingen. Laat je dus niet ontmoedigen wanneer het even niet meezit. “Begin er gewoon aan. Een succesvolle carrière bouw je niet op één-twee-drie uit, maar is een kwestie van vallen en opstaan. Elk stapje helpt.”
- Kijk niet enkel omhoog. Een loopbaan is niet enkel naar boven klimmen op de ladder. In werkelijkheid vertoont de weg naar succes veel meer kronkels en kun je ook naar links, rechts, diagonaal en zelfs naar beneden. Een presidentsambt loopt ook ooit op z’n einde, maar is daarom niet het einde van iemands carrière, succes of invloed.
“Liggen je acties niet meer in lijn met je ambities? Verander dan van koers.”
Verslind kennis als een echte ‘learning animal’
Om bij te blijven hoef je niet voortdurend met je neus in de boeken te duiken. Er zijn voldoende andere opportuniteiten om je horizon te verbreden. Een ‘learning animal’ bezit drie eigenschappen:
- Nieuwsgierig. We leven in een tijdperk waar informatie in een vingerknip beschikbaar is, maar paradoxaal genoeg maakt dat het net moeilijker om efficiënt iets bij te leren. Plan regelmatig focusmomenten in waarbij je alle afleiding bant en je toespitst op één specifieke bron van informatie.
- Fundamenteel bescheiden. Je zult nooit over alle kennis beschikken. Wees daarvan bewust en benader elke situatie als een leeropportuniteit. Ook als managing partner kun je van een junior leren!
- Dapper. Je comfortzone is – zoals het woord het zegt – comfortabel, maar niet uitdagend. De kans dat je nieuwe inzichten zult verwerven in je eigen bubbel is klein. Daag jezelf dus op tijd en stond uit.
Het verschil maken begint bij jezelf
Ben je pas succesvol wanneer je een team aanstuurt of een eigen zaak begint? “Nee, je hoeft zeker geen tweede Mark Zuckerberg of Bill Gates te zijn”, verzekert Marion. “Iedereen heeft leiderschap in zich, maar interpreteert succes op een andere manier. Dat kan ook op kleine schaal zijn. Vaak zijn het net de kleine beetjes die een domino-effect creëren en zo uiteindelijk wél een wereld van verschil maken. Blijf dus vooral optimistisch en geloof in jezelf. Goed doen is ook een kwestie van niets fout doen.”
“Feedback is key in de BDO-cultuur”
“Bij BDO staan we bekend om onze persoonlijke aanpak waarbij je zelf aan het stuur zit van je eigen loopbaan. Daarbij schenken we bijzondere aandacht aan feedback”, zegt Wim Galbusera, HR Director. “Gedaan met het jaarlijkse evaluatiegesprek. Nu organiseren we regelmatig check-in- en ‘feedforward’-gesprekken om continu aandacht te schenken aan de groei van elke medewerker. En dit niet enkel op het gebied van een loopbaan, maar ook wat betreft iemands welzijn, uitvoering van de job en persoonlijke ontwikkeling. ‘Making your way’ reflecteert perfect onze BDO-slogan “Let’s grow … together””