‘No plan is a plan to fail’

Negen stappen tot een sterk businessplan

Philip Lodewyckx, Partner BDO Accountancy

Wist je dat bedrijven die een businessplan maken tot 30% sneller groeien dan bedrijven die dat niet doen? Dat je met een doordacht businessplan dubbel zoveel kans maakt om de nodige financiering te bekomen? Negen stappen volstaan. De meerwaarde volgt.

Wat is een businessplan?

Een businessplan is een uitgebreid stappenplan voor de ontwikkeling en groei van je onderneming en waarin aangeeft wie je bent, wat je van plan bent, hoe je dit wil doen en wat daarvoor de essentiële elementen zijn.

Je mag dan wel een sterk businessconcept hebben, maar daarom is dat nog geen businessplan.
Een plan moet duidelijk maken of je over het juiste (solide) team beschikt, of jouw product of concept een goede product-marktcombinatie heeft en vooral of het concept schaalbaar is. Dat wil zeggen dat je onderneming in staat zal zijn een hoger verkoopvolume te realiseren zonder dat dit een evenredige groei in personeel of vaste kosten met zich meebrengt (tenzij dat laatste voldoende wordt ondervangen zonder de marges onder druk te zetten).

Probeer bij het schrijven van je businessplan een goede inschatting te maken van de KPI’s (key performance indicators) die de lezer(s) van het plan belangrijk vinden. Een plan dat geschreven is om intern als leidraad van het management en jouw medewerkers te dienen, zal andere zaken benadrukken dan een plan gericht aan de investeerders van je bedrijf.

Weet ten slotte dat het niet fout is om je businessplan te evalueren en bij te stellen waar nodig.
Elementen die vandaag aan de orde zijn, kunnen binnen en half jaar misschien niet meer relevant zijn of omgekeerd. Wees daarom voldoende flexibel in de uitvoering van het plan, maar onthoud: ‘No plan is a plan to fail’.

Hieronder zoomen we kort in op de negen stappen om tot een doordacht businessplan te komen.

Uit financiële gegevens moet blijken dat de doelstellingen van je businesscase meetbaar zijn.

1. Index/samenvatting

Investeerders hebben weinig geduld en al zeker niet voor een plan dat met haken en ogen aan elkaar hangt. Schrijf het plan gebald en bondig (ongeveer 15 pagina’s), behandel de essentie. Zorg bovendien voor een duidelijk overzicht met verschillende secties zodat investeerders snel kunnen bladeren naar de hoofdstukken die zij belangrijk vinden. Begin het plan met een abstract waarin je de belangrijke elementen, zoals de doelgroep, de product of dienstbeschrijving, de oplossing of behoefte, de concurrentiepositie en de zaken waarmee jouw onderneming zich zal onderscheiden, samenvat. Verlies je daarbij niet in details.

2. Businesscase

Zorg dat je plan een duidelijke businesscase bevat. Investeerders willen duidelijke doelstellingen lezen, jouw historiek kennen. Maar bovenal zoeken ze naar een missionstatement waaruit jouw motivatie blijkt.

  • Bepaal duidelijke doelstellingen en zorg ervoor dat ze ‘smart’ zijn. Dat betekent dat ze goed meetbaar, voldoende specifiek, realistisch en tijdgebonden zijn of gekoppeld aan belangrijke resultaten. Vage doelstellingen zullen geen vertrouwen wekken bij investeerders.

  • Investeerders nemen een beslissing niet alleen op basis van een goed concept of een goed plan. Ze investeren vaak in de mensen die het verhaal zullen waarmaken. Zet daarom ervaring van jezelf en je team duidelijk in de verf.

  • In een missionstatement laat je zien wat je motiveert en welke ervaringen ertoe hebben geleid dat je deze problemen oplost of waarom je bepaalde sociale kwesties zo belangrijk vindt. Een missionstatement gaat over veel meer dan wat je doet of verkoopt. Het benadrukt het waarom van wat je onderneemt.

3. Marktonderzoek

Wat is de ideale klant en hoe groot is het potentieel van de markt? Omschrijf zo nauwkeurig mogelijk het profiel van je klant en de markt waarin hij of zij zich beweegt. Een te brede doelgroep kan een rood knipperlicht zijn voor investeerders.

4. Concurrentiepositie

Identificeer andere bedrijven die in dezelfde markt actief zijn en doe dat voldoende gedetailleerd. Wat is hun prijsbeleid? Hoe goed is hun klantenservice? Waar en hoe maken ze reclame? Hoe scoren ze in de media of op sociale netwerken? Enz. Geef duidelijk aan waarin je je onderscheidt van hun businessmodel.

5. Product/dienst

Geef aan wat jouw product of dienst kenmerkt en hoe die kenmerken zich vertalen in voordelen voor jouw klanten. Geef de essentiële elementen om tot een volwaardig product/dienst te komen. Denk hierbij aan grondstoffen, productieproces en assemblagetijd, tijd tussen bestelling en levering, kwaliteitscontrole, eigendomsrechten, PLC (product life cycle), bijverkoop via ‘upsellling’, ‘downselling’ en ‘cross selling’ en R&D.

6. Verkoopstrategie

Vat samen het waardevoorstel of -propositie voor jouw klant samen en geef duidelijk weer met welk plan je nieuwe klanten wilt aantrekken en via welke kanalen. Laat zien wat je hiervoor al hebt ondernomen.

7. Financiële gegevens

Uit financiële gegevens moet vooral blijken dat de doelstellingen van je businesscase ook meetbaar zijn in financiële resultaten. Een stevig plan voorziet in prognoses over een periode van minstens drie jaar en geeft naast de resultaten een duidelijk beeld over de cashflow en de schuldaflossingscapaciteit van je bedrijf (bv. nettoschuld/ebitda)

Het financieel plan berekent welk rendement de investeerders mogen verwachten en op welke termijn en hoe jij je bedrijf financieel gezond zult houden. Het plan toont ook wanneer je welke middelen zult nodig hebben en hoe je het werkkapitaal zult beheersen (bv. klantenkrediet/leverancierskrediet/voorraadrotatie).

8. Organisatie

Een van de belangrijkste elementen voor het succes van je plan is misschien wel het team dat het aanstuurt. Geef een goede omschrijving van de belangrijkste spelers en hun trackrecord, ervaring en kwaliteiten.

9. Financieringsbehoefte

Geef een duidelijk beeld van de financieringsbehoefte van je onderneming en werk hierbij best met verschillende scenario’s (‘best case’ vs. ‘worst case’) Wat zijn de verwachtingen? Bestaat er een dividendenbeleid? Hoeveel moet er worden geleend, wanneer en in welke vorm? Wanneer en hoe zullen de hoofdsommen worden terugbetaald?