Ins en outs van CSRD

Rapportage niet-financiële informatie weldra voor elk bedrijf verplicht

Mieke Loncke, Marketing & Communication Director BDO Belgium

De cijfers uit onze recente poll liegen er niet om: het gros van de bedrijven (+70%) beschouwt de Europese CSRD als een driver voor verandering. De impact, risico’s en opportuniteiten die deze verplichte transparantierichtlijn meebrengt, zijn immers niet te onderschatten. Zelfs al wordt voorzien dat niet-beursgenoteerde kmo’s niet moeten rapporteren vóór 2027, het doorsijpeleffect – de druk van investeerders, banken, overheden, leveranciers, klanten en andere stakeholders – zal al vroeger zijn werk doen. Net omdat CSRD een gamechanger wordt voor elke business, vinden we het belangrijk om onze klanten en markt proactief te informeren over het ‘waarom’, ‘voor wie’, ‘wanneer’ en ‘wat’ van de nieuwe richtlijn.

Juni 2022: de Europese Raad en het Europees Parlement bereiken een (voorlopig) politiek akkoord over de ‘Corporate Sustainability Reporting Directive’ (CSRD). Daarmee wil Europa, in het kader van de Europese Green Deal, de transparantie verhogen. De nieuwe richtlijn is een update van de huidige richtlijn niet-financiële rapportage (Non-Financial Reporting Directive of NFRD). Die NFRD is vandaag van toepassing op ongeveer 12.000 organisaties actief binnen de EU-regio. De nieuwe CSRD is echter van toepassing op een veel groter aantal ondernemingen – een ruwe schatting telt er zo’n 49.000 – bedrijvig in alle sectoren. Daarnaast zal deze informatie aan de hand van een eenduidige standaard moeten worden gerapporteerd in het managementrapport. Er zal eveneens een verplichte (beperkte) ‘assurance’ gelden. Dat betekent dat er wordt verzekerd dat de rapportage nauwkeurig, volledig en consistent gebeurt.

“Transparantie rond ESG-performantie biedt investeerders, banken, overheden, klanten en andere stakeholders, accurate informatie om hun beslissingen om te investeren of om samen te werken te funderen. Die ESG-informatie is als het ware de missing link die het verhaal compleet maakt.”

Tessy Martens, Sustainability Services Lead

Waarom rapporteren?

Hoewel de CSRD slechts een rapportageverplichting lijkt, is de richtlijn bedoeld om bedrijven de fundamenten te verschaffen om daadwerkelijk duurzamer te worden en hun veerkracht op lange termijn te versterken. Het nauwgezet definiëren van de ESG-doelstellingen (milieu, sociaal en governance) en de rapportage over de bereikte resultaten worden zo een essentiële aanvulling op de financiële prestaties. De CSRD biedt een kader om die niet-financiële rapportage te harmoniseren, zodat de informatie relevant, vergelijkbaar, betrouwbaar en gemakkelijk toegankelijk en bruikbaar wordt. “Een transparante rapportage biedt bedrijven een houvast om hun prestaties en ambities op het gebied van duurzaamheid effectief en consistent te meten en te verbeteren”, legt Tessy Martens uit. Zij is Sustainability Services Lead en bouwt samen met Pierre Poncelet het ‘Sustainability Center of Excellence’-team uit binnen BDO Belgium. “En het biedt investeerders, banken, regulatoren, klanten, leveranciers en andere stakeholders bijkomende informatie om hun beslissingen te funderen. Ten slotte beperkt het ook het risico op greenwashing.”

Roularta Media Group – “CO2-neutraliteit in 2040”

Roularta Media Group stuurt de duurzaamheidsstrategie aan op vier prioritaire SDG’s en wil zo meerwaarde creëren voor al zijn stakeholders en de samenleving. “Als mediagroep zetten we sterk in op ‘brainprint’: met betrouwbare, onafhankelijke content zetten we aan tot bewustwording en duurzamer gedrag. Investeren in duurzame economische groei, in onze mensen en hun welzijn is een belangrijke focus. We engageren ons tot continu verbeteren van energieverbruik in zowel de kantoor- als productieomgeving. In onze aankoop en samenwerking met leveranciers maken we een expliciete keuze m.b.t. efficiënt gebruik van grondstoffen en vermindering van afval. We streven dan ook naar een significant kleinere ecologische voetafdruk, in het bijzonder CO2-neutraliteit in 2040.”

Ingeborg Locy, Sustainability Officer Roularta Media Group

Wie en wanneer rapporteren?

De implementatie van de CSRD verloopt in drie fasen. De schaalgrootte van je onderneming bepaalt in welke fase jouw bedrijf aan de richtlijn moet voldoen. Onderstaande figuur zet duidelijk in kaart wie wanneer in regel moet zijn.

Bepaalde dochterondernemingen zijn vrijgesteld wanneer de niet-financiële informatie is opgenomen in het duurzaamheidsverslag van de moederonderneming en voldoet aan de EU-normen of gelijkwaardige normen.

Voor niet-Europese ondernemingen geldt de verplichting om een duurzaamheidsverslag in te dienen voor alle ondernemingen met een netto-omzet van 150 miljoen EUR in de EU en die ten minste één dochteronderneming of bijkantoor in de EU hebben.

Niet-beursgenoteerde kmo’s kunnen op vrijwillige basis aangepaste en evenredige normen toepassen. Voor kmo’s zal tijdens een overgangsperiode een opt-out mogelijk zijn. Dat betekent dat ze tot 2028 vrijgesteld zijn om de richtlijn toe te passen.

BDO Belgium – “Het goede voorbeeld tonen”

BDO juicht toe dat er een Europese eengemaakte richtlijn komt en wil zelf het goede voorbeeld geven door sneller de richtlijn te volgen dan verplicht is. “Het is namelijk onze overtuiging dat we transparant moeten zijn richting alle stakeholders over de koers die we varen, de acties die we ondernemen en de vooruitgang die we boeken op onze materiele thema’s. Eind 2022 publiceren we met BDO Belgium reeds ons derde ESG-verslag.”

Aubry De Pauw, Internal Sustainability Lead BDO Belgium

Wat rapporteren?

Vandaag rapporteren veel bedrijven al niet-financiële gegevens op basis van een vrijwillig ‘framework’ of standaard. Leen Lefevere, Legal Sustainability Advisor bij BDO Belgium: “Ze baseren zich daarbij op het Global Reporting Initiative (GRI), de Sustainability Accounting Standards Board (SASB) of de International Business Council (WEF IBC) van het Wereld Economisch Forum of een van de andere 400+ standaarden/frameworks. Met de CSRD komt er ook een nieuwe, eenduidige Europese standaard, de zgn. European Sustainability Reporting Standards (ESRSs).”

Zonder al te veel vooruit te lopen op de zaken, zal de informatie die je moet bekendmaken betrekking hebben op de ESG-thema’s. Die topics zullen later nog worden verfijnd op maat van de sectoren en er zal ruimte zijn voor bedrijfsspecifieke topics. “Voor relevante (material) ESG-topics zullen bedrijven moeten rapporteren over hun strategie en ambitie, hoe ze die implementeren en de bijbehorende performantie-indicatoren. Er zal dus zowel kwalitatieve als kwantitatieve data worden opgevraagd, zowel uit het verleden als toekomstgericht.”

Hoe begin je eraan?

Bijna 90% van de deelnemers aan onze poll tijdens ons eerste CSRD-webinar van juni ll. zegt dat ze in een volgende stap de uitdagingen op het gebied van duurzaamheidstransitie en -rapportage (verder) zullen aanpakken, zowel intern als met andere stakeholders. “Dat betekent alvast dat het bewustzijn groeit”, zegt Tessy.

CSRD strategie

Rapporteren is niet de eerste stap in de duurzaamheidsreis voor bedrijven. (lees ook het artikel “Leren van elkaar, voor elkaar, wereldwijd!”). Die start bij het definiëren van de focus en strategie, samen met de belangrijkste stakeholders. Daarnaast betekent rapporteren over duurzaamheidsinformatie voor veel bedrijven nieuwe uitdagingen omdat hun informatiesystemen vaak nog niet zijn ingericht om dat soort informatie te verzamelen en te verwerken. “Mijn advies? Wacht niet! En onderschat de voorbereiding niet. Net zomin als het mogelijke effect van de CSRD op je businessmodel, strategie, risicobeheer, kostenstructuur, enzovoort.”

Besef ook dat bedrijven die nog niet moeten rapporteren druk zullen ondervinden van hun stakeholders om alsnog vroeger met de rapportage te starten. “We noemen dat het doorsijpeleffect (lees ook het artikel ‘“Goed bestuur is geen optie meer”). Proactief zijn en duurzaamheid integreren in je businessmodel versterkt je weerbaarheid tegen de drijvende krachten van verandering, opent nieuwe businesskansen, leidt tot betere resultaten en verhoogt in fine de waarde van je onderneming. Duurzaamheid integreren in het businessmodel is zowel het juiste als slimme om te doen.”

3d investors – “Winnaars van morgen”

Als familiale investeerder draagt 3d investors duurzaam ondernemen al meer dan 20 jaar hoog in het vaandel. “We zijn ervan overtuigd dat duurzame waardecreatie start bij zorg dragen voor medewerkers, klanten en de maatschappelijke context waarin we ondernemen. Een groot aanpassingsvermogen aan de veranderende maatschappelijke en regelgevende context is daarbij essentieel. Bedrijven die binnen die visie opereren, zullen ook de winnaars van morgen zijn. Er is niets zo stabiel als verandering. We willen ons portfolio bedrijven maximaal ondersteunen om hun ESG-aanpak verder te professionaliseren en ons investeringsbeleid verder aanscherpen.”

Hans Swinnen, Partner 3d investors